Di
Pahang banyak berlaku pertelingkahan yang disebabkan oleh perebutan kuasa antara
kerabat pemerintah Pahang dan campurtangan British yang ingin mengusai ekonomi
negeri ini yang kaya dengan pelbagai sumber semula jadi. Perjanjian
Inggeris-Belanda 1824 telah meletakkan Pahang dibawah pengaruh British. Oleh
itu,Bendahara Ali telah mengistiharkan kemerdekaan Pahang dari Johor pada 1853.
Sebelum meninggal dunia,baginda telah menyerahkan Pahang kepada anaknya yang
bernama Tun Mutakhir dan setahun sebelum kematiannya baginda telah menyerahkan
daerah Endau dan Kuantan kepada anak keduanya iaitu Wan Ahmad.Malangnya,Wan
Ahmad tidak diakui sebagai pemerintah di kawasan Endau dan Kuantan dan beliau
diusir ke Singapura.Baginda cuba mendapatkan bantuan dari British namun gagal
kerana tidak mempunyai bukti tuntutan.Akhirnya baginda telah ke Terengganu dan
melancarkan serangan dari daerah Kemaman keatas Pahang.
Wan Mutakhir telah bertindak mengirim surat
kepada Gabenor British dan juga Temenggong Johor memaklumkan perkara
tersebut.Surat juga turut dihantar oleh Sultan Terengganu kepada Gabenor bagi
memaklumkan keadaan yang berlaku.Johor telah bertindak menyokong Wan Mutakhir
manakala Terengganu telah bertindak menyokong Wan Ahmad.Kedua negeri tersebut
cuba menghantar tentera masing-masing bagi membantu sekutu masing-masing di
Pahang namun dihalang oleh gabenor British kerana beberapa sebab seperti takut
berlaku kekacauan di Negeri Pahang dan juga bagi menjaga perdagangan antara
Pahang dan Singapura yang bernilai 5 juta rupiah setahun.Pada April 1861,Wan
Ahmad telah bertindak menyerang Endau dan berjaya menawannya kerana Wan
Mutakhir baru sahaja menyerahkan kuasanya kepada anaknya iaitu Wan Long.Johor
cuba bertindak menyerang Wan Ahmad kerana dikatakan menceroboh wilayah Johor
iaitu Endau namun dihalang oleh Gabenor British.Pada bulan Ogos 1861 juga
berlaku kekacauan di kawasan Raub tetapi dapat diredakan dan pada empat bulan
berikutnya berlaku pula kekacauan di Jelai.Pada bulan Ogos 1862,Wan Ahmad
meneruskan penentangannya di Pahang.
Dua bulan berikutnya,Syarikat Paterson
telah mendakwa Terengganu terlibat dengan kekacauan di Pahang sehingga syarikat
tersebut tidak boleh melakukan perlombongan di Kuantan.Syarikat juga mendakwa
bahawa 2 buah perahu dari Terengganu telah bertindak menyamun perahu syarikat
terbabit.Gabenor British telah menulis surat kepada Siam mengenai perkara
ini,namun sebelum surat berbalas Gabenor telah menerima surat dari Dewan
Perniagaan yang menyatakan keadaan huru-hara di Pahang.Tanpa menunggu surat
dari Siam,British telah memberi amaran kepada Terengganu supaya menyerahkan
bekas Sultan Linggi yang berada di Terengganu dan berhenti membantu Wan
Ahmad,jika tidak kubu Terengganu akan dibedil.Pihak Terengganu tidak boleh
menyerahkan bekas Sultan terbabit tanpa kebenaran Siam maka kubu Terengganu pun
dibedil.Tindakan tersebut telah dibantah oleh Siam kerana berlawanan dengan roh
perjanjian Burney.Oleh kerana keangkuhannya,Gabenor Cavenagh telah menyatakan
bahawa Terengganu dan Kelantan bukan merupakan hak Siam.Pembedilan kubu di
Kuala Terengganu ini juga bagi menyekat pengaruh Siam ke atas Terengganu.Ini
dibuktikan selepas pembedilan dimana tentera Siam telah ditarik balik dari
Terengganu.
Pada tahun 1862,Wan Ahmad semakin berjaya
untuk menjadi Bendahara Pahang walaupun ditentang oleh Temenggung Johor yang
menghantar tantera dan senjata api.Bendahara Pahang dan Wan Mutakhir telah lari
ke Johor dan tidak lama kemudian keduanya pun meninggal dunia.Pada tahun
1863,Temenggung Johor telah berikrar untuk melantik anak bekas Bendahara Pahang
selaku Bendahara namun tidak tercapai apabila Wan Ahmad menghantar surat kepada
Gabenor British menyatakan baginda menaiki jawatan Bendahara Pahang dengan
gelaran Bendahara Seri Wak Raja.British telah bertindak mengakui kekuasaan
Bendahara Pahang namun semasa pemerintahan Wan Ahmad pemberontakan tetap
berlaku beberapa kali oleh anak Wan Mutakhir iaitu Wan Da,Wan Ahmad dan Wan
Abdullah namun semuanya gagal.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan